تهران-ایرنا- سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ در شرایطی برگزار شد که بسیاری از مردم، نهادها، فعالان سیاسی و بخش های مختلف حاکمیتی مطالبات زیادی از رئیس جمهور منتخب و دولت او دارند. در این میان، رسانه ها به عنوان پل ارتباطی بین مردم و حاکمیت می توانند بازوی توانمند و تاثیر گذاری برای دولت هم باشند.
به گزارش شفقنا به همین خاطر توجه دولت به خواسته ها و مطالبات آنان، قطعا در پیشبرد اهداف سیاستمداران تاثیر گذار است. اما این روزها مهم ترین خواسته اهالی رسانه از دولت سیزدهم چیست؟محمدرضا نادری معاون خبر «ایرنا» با اشاره به نقش و تاثیر گذاری رسانه ها برای هر دولتی، مطالبات رسانه ای خود را از دولت منتخب اینگونه مطرح می کند:انتظار من به عنوان عضو یک جامعه رسانه ای از دولت جدید این است که حتما بتواند ابتدا ارتباط شایسته ای با رسانه ها برقرار کند که توام با احترام متقابل باشد. همچنین برگزاری نشست های مداوم ارکان دولت از شخص رییس جمهور تا وزرا و بخش های مختلف با اصحاب رسانه داشته باشند. البته نیازی نیست که این نشست ها حتما خبری و مطبوعاتی باشد، گاهی لازم است از نگاه رسانه ها استفاده کنند و مشکلات جامعه را با نگاه و دیدگاه اهالی رسانه حل کنند.
نادری در ابتدای صحبت های خود با اشاره به نقش و تاثیر گذاری رسانه ها در هر جامعه ای به شفقنا رسانه می گوید: امروزه رسانه ها، بیش از گذشته دارای اهمیت هستند. در ایران هم این اثر گذاری بیشتر شده است و هیچ دولت و نظام سیاسی در ایران و در دنیا بدون استفاده از ابزار رسانه نمیتواند مردم را توجیه و متقاعد کنند تا با سیاست ها و برنامههای آنها همراه شود و بدون استفاده از رسانه ها نمی تواند، گفتمان و ارتباط مناسبی با مردم برقرار کنند .
او ادامه می دهد: اگر این اتفاق نیافتاد و ارتباط و گفتمان بین دولت و ملت قطع شود، این عدم گفتمان خودش را در مسیری دیگری نشان میدهد و ممکن است به خشونت ختم شود که اصلا راهکار خوبی نیست. پس ناچاریم برای رسیدن به اهدافی که داریم به عنوان حاکمیت و مردم باهم گفتگو کنیم که رسانه ها این ابزار گفتگو را برای مردم راحتتر و مهیا تر کرده است. به خصوص با ظهور شبکه های اجتماعی که هر فردی الان خودش یک روزنامه نگار است، این امکان برای دولت ها آسان تر شده است. در واقع امروز، زمان شهروند خبرنگاری است. هر فردی که تلفن همراه دارد یک شهروند خبرنگار است که نهایتا روایت خودش را از یک رویداد مطرح می کند و با شیوه های مختلف و در حد خودش آن را منتشر می کند. به همین خاطر دولت ها با توجه به چنین امکانات و فرصت هایی، باید بتوانند بهره لازم را از این ابزار ها ببرند.
او با اشاره به سیاست رسانه ای دولت پیشنهاد می دهد:دولت جدید اگر می خواهد موفق باشد، باید مناسبات را به صورت درست برقرار کند، آنها را درک کند، با رسانه ها نشست داشته باشد و به رسانه ها سیاست ها و نگاه خودش را منتقل کند و سپس رسانه ها به مردم منتقل کنند. از طرفی دیگر رسانه ها هم مشکلات و دیدگاه مردم را به دست دولت برسانند.
این معاون بخش خبر توضیح می دهد:انتظار من به عنوان عضو یک جامعه رسانه ای از دولت جدید این است که حتما بتواند ابتدا ارتباط شایسته ای با رسانه ها برقرار کند که توام با احترام متقابل باشد. همچنین برگزاری نشست های مداوم ارکان دولت از شخص رییس جمهور تا وزرا و بخش های مختلف با اصحاب رسانه داشته باشند. البته نیازی نیست که این نشست ها حتما خبری و مطبوعاتی باشد، گاهی لازم است از نگاه رسانه ها استفاده کنند و مشکلات جامعه را با نگاه و دیدگاه اهالی رسانه حل کنند.
او با تاکید بر برگزاری نشست های مستمر بین دولت و رسانه ها بیان می کند: مثلا در اوایل دولت یازدهم و دوازدهم این نشست ها به صورت ماهانه برقرار بود، اما به مرور خیلی کمتر شد. این انتظار از دولت جدید می رود که این کار را انجام دهد و این نشست ها را بر مبنای تعامل و احترام برگزار کند و از حالت دستوری خارج کند، زیرا رسانه ها دستور پذیر نیستند، شاید رسانه های دولتی تاثیر بپذیرند اما منطق و رویکرد ارتباط با رسانه های خصوصی و فضای مجازی جز با اقناع، گفتگو و تفاهم امکان پذیر نیست.
نادری با توضیح درباره دیگر مطالبات خود از دولت می گوید: انتظار دوم این است که کسانی را مسئول ارتباط با رسانه ها قرار دهد که خودشان درک درستی از رسانه داشته باشند. هم در روابط عمومی ها و هم کسانی که در دولت با رسانه ها در تعامل هستند و قرار است اطلاع رسانی کنند و ارتباط بین سایر قوا را انجام دهند. در عین حال روابط عمومی ها هم آدم های مسلط به رسانه ها باشند. اگر از افراد ناکارآمد و غیرمتخصص استفاده کنند، خیلی زود پاسخ های نامناسبی دریافت خواهند کرد.
این مدرس روزنامه نگاری می گوید:نکته سومی که دولت جدید باید به آن توجه کند، تقویت نهادها و تشکل های صنفی است که در حال حاضر به شدت ضعیف هستند و کسی به آنها توجهی ندارد. با توجه به اینکه در همه دنیا اثرگذاری و کارکرد انجمن های صنفی عیان شده که می توانند دیدگاه ها و مشکلات و مسایل رسانه ای را راحت تر بیان کنند. به همین خاطر دولت جدید باید این انجمن و تشکل های صنفی را فعال کند. چرا که مهمترین کارکرد این انجمن همان حلقه واسطه دولت و رسانه ها ست که به نتایج خوبی هم برای دولت و هم برای رسانه خواهد بود.
نادری در ادامه به نبود یک مرکز واحد برای رسیدگی به امور رسانه ها انتقاد می کند و می گوید:یکی از مشکلاتی که دولت ها با آن مواجه اند، این است که چند نهاد و نماینده مرتبط با رسانه در درون دستگاه دولت قرار دارد که بسیاری از مواقع خود آنها با هم هماهنگ نیستند و این یک آسیب جدی است. به طور مثال معاونت مطبوعاتی مسئولیت تمام رسانه ها به غیر از صدا و سیما و ایرنا را بر عهده دارد، از طرفی دیگر شورای اطلاع رسانی دولت را داریم که مسئولیت اطلاع رسانی فعالیت های دولتی را بر عهده دارد و مسئول ارتباط با روابط عمومی هاست. همچنین در شورای اطلاع رسانی دولت یک معاونت ارتباطات دارد که با شورای اطلاع رسانی هماهنگ نیست. در حالیکه ضرورت هماهنگی بین این واحدها برای پیشبرد اهداف و سیاست های دولت دیده می شود که در این چند سال دیده نشد.
او پیشنهاد می دهد:دولت جدید باید بازنگری بر این واحدها داشته باشد و یک مرجع واحد و قوی را در این باره قرار دهد که همان نهاد در حوزه رسانه و روابط عمومی حرف اول و آخر را بزند.
او با انتقاد به عملکرد صدا و سیما در دولت دوازدهم می گوید: یکی از مشکلات در دولت آقای روحانی، این بود که صدا و سیما نتوانست آنچنان که باید دستاورد های دولت را تبیین کند و تصویر دیگری از دولت ساخته شد. امیدوارم دولت جدید از این فرصت استفاده کند. صداوسیما هم باید جایگاه خودش را داشته باشد. در همه نظر سنجی ها شاهدیم که مخاطبان به زیر ۵۰ درصد رسیده اما دولت ها طبق نگاه سنتی که دارند، هنوز هم تمایل به حضور در آن دارند. در حالیکه به نظرم ابزار آن از توان فعلی اش بیشتر است و صدا وسیما هم طبق سیاست های که دارد،خیلی وقتها با دولت ها همکاری نمی کند. به همین خاطر دولت ها باید ارتباط منطقی با رسانه ها داشته باشند و تنها به فکر حضور در صدا و سیما نباشند، البته لازمه چنین ارتباطی این است که، مسئولین دولت و شخص رییس جمهور به دیگر رسانه ها اعتماد داشته باشند.
نادر در پایان به تبعات تغییرات نیروهای خبری با روی کار آمدن دولت جدید اشاره دارد و توصیه می کند: طبیعی است که در رسانه ها تغییراتی به وجود خواهد آمد. چرا که گفتمان دولت نیاز به تبیین دارد. اما باید حوصله به خرج داد و اگر قرار است کسی بیاید که موفق تر از نیروی فعلی نباشد خب چه اصراری بر تغییر است ؟
او می گوید: رسانه یک کار تخصصی است. بنابر این نیاز به تغییرات صد در صد نیست اما باید کسانی را قرار دهند که گفتمان دولت را درست تبیین کنند. در عین حال نباید عجله کرد که به محض ورود، همه ارکان رسانه ای را تغییر داد.چرا که ما در رسانه های دولتی هم روزنامه نگاران حرفه ای زیادی داریم.